Rzeczpospolita Polska
  • Odmiana nazw sądów i wydziałów
    8.04.2020
    8.04.2020
    Czy prawidłową praktyką jest dokonywanie odmiany przez przypadki nazw wydziałów sądów oraz oddzielanie od siebie oznaczenia sądu i jego wydziału przecinkiem? Które z poniższych form zapisu są poprawne?
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sąd Okręgowego w Krakowie I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
  • prezydencka para
    17.05.2004
    17.05.2004
    Szanowni Państwo,
    Uprzejmie proszę o poradę na temat formy tytułowania małżeństwa Kwaśniewskich. Tytułując bowiem Pana Prezydenta, używa się formy grzecznościowej: Jego Ekscelencja Aleksander Kwaśniewski, Prezydent RP. Jaki zaś będzie tytuł grzecznościowy Jolanty i Aleksandra Kwaśniewskich?
    Z góry dziękuję.
    Magdalena Gajko
  • Raz jeszcze o skrótach specjalistycznych
    31.07.2017
    31.07.2017
    Dzień dobry,
    dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
    w związku z interpretacją:
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
    proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
    Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
    Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
    Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
    1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
    2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
    3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
    4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
    Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • Sowiety i Jedna Rosja
    5.12.2011
    5.12.2011
    1. Dlaczego partię Jedinaja Rossija tłumaczy się jako Jedna Rosja, a nie Jedyna Rosja; tłumacząc w odwrotnym kierunku, byłoby Odna Rossija.
    2. Dlaczego mówi się Związek Sowiecki, a nie Związek Radziecki, przecież Sowiety to są Rady, np. Sielsowiet, Gorsowiet.
    Z wyrazami szacunku
    Jan Garbowski
  • Stari Grad

    10.10.2022
    10.10.2022

    Dzień dobry, jaka jest poprawna odmiana chorwackiego miasta Stari Grad? Czy powinno się pisać „do Stariego Gradu", czy – na wzór polskiego przymiotnika „stary" – „do Starego Gradu"?

    Serdecznie dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam redakcję

    Łukasz Załuski

  • Szaolin

    28.05.2023
    28.05.2023

    Szanowni Państwo,

    jak należy poprawnie pisać nazwę znanego klasztoru: Shaolin czy Szaolin? A może obie formy są równie poprawne? Bardzo chciałabym się także dowiedzieć czy i jak poprawnie odmieniać tę nazwę przez przypadki?

    Z wyrazami szacunku

    Olga Świder

  • teolożka
    9.01.2002
    9.01.2002
    W naukowym periodyku teologicznym pojawia się dość często forma teolożka. Znajduje się ona zasadniczo tylko w artykułach pisanych przez autorki o poglądach feministycznych. Czy jest ona dopuszczalna?
  • Tytuł hrabiowski

    31.01.2023
    31.01.2023

    Mam pytanie dotyczące tytułów szlacheckich. Z poradni, wyczytałem, że do osób z tytułem hrabi, powinno się zwracać: "imię" hrabia "nazwisko". Jednakże jak to współgra z osobami herbowymi posiadające nazwiska szlacheckie?
    Pozdrawiam
    Grzegorz

  • Tytuł naukowy a stanowisko profesora
    8.04.2020
    8.04.2020
    Szanowni Państwo,
    czy zapis prof. nadzw. dr hab. Jan Kowalski jest poprawny? Na studiach uczono mnie, że tytuł profesora uczelnianego zapisuje się po przecinku po nazwisku, ale podobno w 2018 r. zmieniły się przepisy w tych kwestiach i nie jestem już pewna, jak powinien wyglądać ten zapis.
    Z poważaniem
    U. Senger
  • wahania w akcentowaniu wyrazów zapożyczonych
    21.09.2014
    21.09.2014
    W jednej z porad piszecie Państwo, że akcentowanie wyrazów prezydent, reguła, komitet, rzeczpospolita na trzecią sylabę od końca jest obocznością i nie jest błędem. A ja ostatnio zostałem przez jedną z osób, szczycących się tym, że jest językoznawcą, poprawiony. Znalazłem też w Internecie stwierdzenie, że w wyrazie muzeum i technikum też obie formy akcentowania są dozwolone. Przyznam, że już sam nie wiem i mam mętlik w głowie. I skąd akurat w tych wyrazach te problemy?
    Z góry dziękuję za pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego